معماری سازمانی

معماری سازمانی

معماری سازمانی یک رویکرد جدید در جهت ایجاد هماهنگی و همخوانی بین فرآیندها، داده‌ها، نقش افراد، سیستم‌ها و فناوری‌های مورداستفاده، با اهداف و راهبردهای سازمانی است.

چنانچه بخواهیم یک تعریف جامع از معماری سازمانی داشته باشیم باید به این مطلب اشاره کرد که: معماری سازمانی یک پایگاه دارایی‌های اطلاعاتی استراتژیک است که مأموریت کسب‌وکار، اطلاعات  فناوری‌های لازم جهت انجام آن مأموریت و فرآیندهای انتقال واستقرارفناوری‌های نوین به منظورهماهنگی با تغییرات سازمان را تعریف کرده است. معماری سازمانی، رویکردی جدید در راستای هماهنگ‌سازی راهبردهای سازمان با فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی موجود در آن سازمان است.

معماری سازمانی شامل معماری وضع موجود،معماری وضع مطلوب و طرح خاصی موسوم به ” طرح گذار” که نحوه رسیدن از وضع موجود به وضع مطلوب یک سازمان را مشخص می‌کند.

در بحث معماری سازمانی، اولاً باید مؤلفه‌ها و اجزای سازمان دقیق شناسایی شوند. ارتباط بین این مؤلفه‌ها و اجزاء سازمان با یکدیگر و همچنین با محیط بیرونی  گام بعدی در تحقق این امر به شمار می‌آید.

اهمیت معماری سازمانی

پیچیدگی ساختارهای سازمان‌ها، امروزه به حدی بالا رفته است که نمی‌توان صرفاً به ذکر اینکه چه‌کارهایی باید توسط چه کسانی انجام شود (یا به عبارتی تعیین شرح وظایف افراد) اکتفا نمود. بلکه چنانچه بخواهیم با دید سیستمی به موضوع نگاه کنیم، ایجاد هماهنگی و همخوانی بین فرآیندها، داده‌ها، نقش افراد، سیستم‌ها و فناوری‌های مورداستفاده با اهداف و راهبردهای سازمانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

هدف عمده معماری سازمانی کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش ظرفیت درآمدزایی و تسهیل در انتقال، نگهداشت و توسعه سیستم‌های فنی و همچنین جلوگیری از کاهش کارایی و انعطاف‌پذیری  سازمان‌هاست.

به‌طور خلاصه می‌توان لزوم معماری سازمانی را در سازمان‌های بزرگ، نیاز به طراحی و توسعه سیستم‌های اطلاعاتی پیچیده، ظهور سیستم‌های اطلاعاتی بامنظورهای خاص ، و اهمیت انعطاف‌پذیری سازمان‌ها در برابر فشارهای بیرونی نظیر تغییر کسب‌وکار ، تغییر مأموریت‌ها و ساختارهای سازمانی ، و تغییرات سریع فناوری ارزیابی کرد.

هرم معماری سازمانی

رویکرد معماری سازمانی برای ایجاد و یا بازآفرینی یک سازمان بر مبنای فناوری اطلاعات، ارائه یک مدل با عنوان ” مدل هرم معماری فناوری اطلاعات ” بوده که دارای چهار لایه اصلی به شرح ذیل می‌باشد:

معماري کسب‌وکار:

در بالاترین لایه از هرم معماری سازمان معماری کسب‌وکار قرار دارد. این معماری استراتژي، ساختار و حاكميت سازمانی و فرآيندهاي اصلي انجام كار  را تعريف می‌نماید. مباحثی چون استراتژی‌های کسب‌وکار، فناوری سازمان، خط‌مشی‌ها، دامنه و تصمیم‌گیری در مورد پارادایم‌های تجاری فناوری اطلاعات مانند کسب‌وکار الکترونیک و… در این سطح موردبررسی قرار می‌گیرند. سایر مباحثی که در این سطح موردتوجه است عبارت‌اند از: ساختار سازمانی ، فرایندهای کسب‌وکار،سیستم‌های برنامه‌ریزی و کنترل و همچنین مکانیسم‌های اداری و مدیریتی برای حصول به استراتژی‌ها و اهداف سازمانی و مدل‌سازی ارتباطات بین آن‌ها.

معماري داده‌ها/اطلاعات

در سطح دوم هرم معماری سازمان، معماری داده‌ها و اطلاعات قرار دارد. در این لایه انواع اصلی داده‌های موردنیاز، منابع لازم براي مديريت اين داده‌ها و همچنین ساختار منطقي و فيزيكي آن‌ها برای پشتیبانی کسب‌وکار معرفی می‌گردد. تعریف مناسب این معماری موجب خواهد شد که ذخيره و بازيابي و انتقال داده‌هاي سازمان به‌صورت مؤثر و كارآمد، پشتيباني شود.

معماري سیستم‌های كاربردی

سطح سوم هرم معماری سازمانی، معماری سیستم‌های کاربردی است. توالی پیاده‌‏سازی سیستم‌های کاربردی، برنامه‏ زمان‏بندی پیاده‌‏سازی، تحلیل هزینه‌ درآمد و مسیری مشخص، برای  انتقال از وضعیت حال به وضعیت مطلوب در این سطح موردبررسی قرار می‌گیرد. این سطح به نوعی از معماری اطلاق می شود که به منظور توصیف دو جنبه  اصلی از سازمان یعنی ” فرایندها ” و ” مکان ها ” بکار می رود .

سيستم‌هاي كاربردي با استفاده از سرويس‌هايي كه معماري فناوري اطلاعات در اختيار مي‌گذارد، ويژگي‌هاي ضروري مانند توانايي كار با يكديگر و امنيت مديريت پذيري را به دست می‌آورند.

این لایه دربرگیرنده سیستم‌های کاربردی است که برای دستیابی به کارکردهای تعریف‌شده در لایه‌های بالایی موردنیاز می‌باشند. سیستم‌هایی چون ERP ، CRM ، MIS ، SCM و… در این لایه لحاظ شده‌اند.

معماري فناوری اطلاعات

پایین‌ترین لایه هرم معماری سازمانی، معماری فناوری اطلاعات است. زیرساخت سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و ارتباطی لازم برای اجرای سیستم‌های اطلاعاتی و گردش اطلاعات و عملیات در این سطح تعیین می‌شود. همچنين تعريف كاركردها و وظايف اصلي هر مؤلفه و شناخت و تعريف واسطه‌های لازم به همراه استانداردهاي حاكم بر آن و چگونگي تعامل بين مؤلفه‌هاي مختلف فناوري اطلاعات را در بر می‌گیرد.

معماري فناوري اطلاعات يكپارچگي سیستم‌های كاربردي را پشتيباني مي‌نمايد. همچنين زیرساخت و استانداردهاي لازم براي تبادل اطلاعات بين سیستم‌های كاربردي را فراهم مي‌كند.

4/5 - (3 امتیاز)

مسیح کرمانیمشاهده نوشته ها

Avatar for مسیح کرمانی

سلام مسیح کرمانی هستم و سه ساله که دارم در مورد مدیریت فرایند تولید محتوا می‌کنم. خوشحال می‌شم که نظراتتون رو از طریق لینکدین بشنوم.

1 دیدگاه

  • با سلام
    لطفا فهرستی از شرکتهای خصوصی که برایشان معماری انجام دادید را ارسال نمایید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *